معنادارشدن علم با تدبیر و امید
تلاش بنیاد ملی نخبگان در دولت چهارساله روحانی علاوه بر حفظ سرمایههای موجود و استعدادهای برتر بر این بوده که نخبگان مقیم در خارج از کشور را برای حضور در ایران جذب کند؛ آماری که نشان میدهد در این دولت بیش از ٣٠٠ نفر از نخبگان به کشور بازگشتهاند و در دانشگاههای داخلی جذب شدهاند. افرادی که سرمایه واقعی برای کشور و دولت محسوب میشوند و باید از آنها بهعنوان فرصت استفاده کرد. مهمترین دستاورد دولت روحانی هم این بوده که شرایط را تا حد زیادی برای بازگشت نخبگان خارج از ایران و همچنین بهبود شرایط نخبگان داخلی فراهم کرده است. هرچند بنیاد ملی نخبگان که متولی اصلی این کار است، با محدودیتهای اعتباری بسیاری مواجه بوده ولی تمام تلاش خود را کرده تا آنها را شناسایی کند و تحت پوشش و حمایت قرار دهد؛ تا جایی که بنیاد سالانه پنج هزار نخبه را شناسایی كرده و تحت پوشش قرار داده است. در همین میان آمارها نشان میدهد میزان ماندگاری نخبگان و استعدادهای برتر در کشور از گذشته بیشتر شده و این نتیجه تلاشهایی است که در بنیاد ملی نخبگان صورت گرفته است. از زمان شروع به کار دولت تدبیر و امید میتوان گفت که جامعه علمی و نخبگان کشور در وضعیت مناسبتری نسبت به گذشته قرار دارد. بیشک دانشجویان در زمینههای علمی، فرهنگی و آزادی بیان توانستهاند در شرایط مناسبی زیست کنند اما در قیاس با دیگر بخشها نخبگان کشور آنچنان که باید وضعیت مطلوبی نداشتهاند درحالیکه باید شرایط مناسبتری برای آنها فراهم و زمینه را برای پیشرفت آنها مهیا کرد.
بازگشت نخبگان علمی به کشور
مهدی رحمانی، دانشجوی نمونه کشوری سال ١٣٩٥
شناسایی، پرورش، حفظ استعدادهای برتر و جذب آنها برای هر کشوری اهمیت ویژه دارد. کشورهای پیشرفته سعی بسیاری دارند که حتی با جذب نخبگان از سایر کشورها بهویژه کشورهای در حال توسعه هرچه بیشتر به غنای دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی خود اضافه کنند. در این میان نیروهای آماده و تازهنفس کشورهای در حال توسعه، بهترین صید آنها محسوب میشوند. در چند سال اخیر و از شروع به کار دولت تدبیر و امید میتوان گفت جامعه علمی و نخبگان کشور در وضعیت مناسبتری نسبت به گذشته قرار دارد. بیشک دانشجویان در زمینههای علمی، فرهنگی و آزادی بیان توانستهاند در شرایط مناسبی زیست کنند اما در قیاس با دیگر بخشها نخبگان کشور آنچنان که باید وضعیت مطلوبی نداشتهاند درحالیکه باید شرایط مناسبتری برای آنها فراهم کرد. بسیاری از افرادی که پیش از این به دنبال راهی برای رفتن از کشور بودند اکنون مایلند در ایران به ادامه تحصیل و کار بپردازند حتی در یک سال اخیر بسیاری از دانشجویان و شخصیتهای علمی دانشگاههای تهران و تربیت مدرس به کشور بازگشتند و شاهد برگشت نخبگان بودیم. در دولت تدبیر و امید حمایتهای بسیاری در حوزههای فناوری، علمی، اجتماعی و فرهنگی از جوانان صورت گرفته است اما باید این نکته را در نظر داشت که وضعیت کنونی با وجود اینکه مثبت ارزیابی میشود، کافی نیست و باید این مسیر با صرف انرژی روی برنامههای بهتر ادامه پیدا کند. بنیاد نخبگان از جمله نهادهایی است که باید با رفع یکسری از نواقص در تلاش است که بدون اعمال سلیقههای شخصی در راستای بهبود شرایط نخبگان گام بردارد. سازمان امور دانشجویان وزارت علوم اما در جذب و پذیرش دانشجویان به شدت مثبت و عادلانه عمل کرده و در گزینش خود معیارهای فرهنگی و اجتماعی را وارد کرده است. در شرایط کنونی میتوان گفت که در این چهار سال وضعیت نخبگان و شخصیتهای علمی رو به بهبود بوده و اما نیاز است که این مسیر با انتخاب درست مردم و نخبگان علمی ادامه پیدا کند.